Erken teşhis hayat kurtarır
Günümüzde pek çok hastalık erken teşhis ve düzenli sağlık kontrolleri ile önlenebilmektedir. Kalp hastalığı, kanser, hipertansiyon ve toplumda yaygın birçok hastalığın erken teşhisi, tedavi başarısında en önemli faktörlerden biridir. Ayrıca uzun yıllar asemptomatik olan ve birçok organa zarar veren diyabet gibi kronik hastalıklarda erken teşhis ve düzenli izlemin önemi daha da artmaktadır. Bu bağlamda, düzenli kontrollere bağlı kalmak en iyisidir. Ancak günlük yaşamda birçok kişi stres, baş ağrısı, kronik yorgunluk, uykusuzluk, hazımsızlık, çarpıntı, aşırı terleme, kilo kaybı, sık idrara çıkma gibi şikayetleri görmezden gelebilir. Kontrol, zamansızlık bahanesiyle ertelenebilir.
Önce hangi hastalıklar kontrol edilir
Diyabet, kolesterol, koroner arter hastalığı, akciğer, meme, rahim ve rahim ağzı hastalıkları, kolon, mesane ve prostat hastalıkları, hepatit virüsünün neden olduğu karaciğer hastalıkları, osteoporoz, anemi gibi bazı yaygın kanserler izleme sırasında tespit edilebilir ve tedaviye başlanabilir . Kontrol yoluyla kişinin sigara, yetersiz beslenme, düzenli egzersiz gibi yaşamsal bazı alışkanlıklarını, iç organlardaki bazı değişiklikleri tespit ederek önerilerle değiştirmek mümkündür. Böylelikle ileride ortaya çıkabilecek bir hastalığı önlemek ve hastalıkların erken dönemde ilerlemesini önlemek mümkündür. Muayene sonucunda elde edilen veriler, önleyici tıbbi araştırmaların yürütülmesi için bir kılavuz görevi görür. Tüm yaş grupları için önleyici testler mevcuttur. Sonuçlara ve kişinin yaş grubuna bağlı olarak aşı ile gerekli öneriler yapılabilir. Yine, zatürre aşısı, yaşlıların yaşayabileceği sorunlar açısından uzun bir yol kat ediyor. Bu nedenle zatürre aşısı özellikle 65 yaş üstü kişilere yapılmaktadır. Ayrıca hepatit B aşısı mümkün olan her yaşta verilmelidir.
Kadınlar hangi yaşta hangi testleri yaptırmalı?
40 yaş altı, 40-50 yaş arası ve 50 yaş üstü kadınlara uygulanabilecek testler değişkenlik gösterebilir. Bununla birlikte, temel ilke, hastanın riskini değerlendirerek hastanın sağlık durumu için özelleştirilmiş tarama testleri sunmaktır.
40 yaşın altındaki kadınların geçmesi gereken testler
40 yaşın altındaki kişiler ek risk altında değilse ve önceki test sonuçları normal sınırlar içindeyse yılda bir kez kolesterol, hemogram ve kan şekeri düzeylerini kontrol etmek yeterlidir. Ayrıca kadınlarda rahim ağzı kanserinin erken teşhisi için son derece önemli olan Pap smear yılda bir yapılmalıdır ve 3 negatif (normal) sonuçtan sonra ara alınabilir.
40-50 yaş arası kadınların yaptıracağı testler.
40-50 yaş arası kişilerde ek risk yoksa kolesterol, hemogram ve kan şekeri takibi yapılmalı ve kadınlara smear smear yaptırılmalıdır. Bununla birlikte, 40 yaşından sonra, yıllık dışkıda gizli kan testi hem erkekler hem de kadınlar için önemlidir. Ek olarak, erkekler için yıllık PSA takibi ve iki yılda bir kadınlar için mamografi takibi de bu dönemde yapılmalıdır. Uzmanlar, kadınların özellikle menopoz döneminde jinekolojik rahatsızlıkların erken teşhis ve tedavisi, meme sağlığının korunması, kemik erimesi, kızarma, sinirlilik ve uykusuzluk gibi genel sağlık sorunları ile daha sağlıklı bir şekilde bu süreci geçirebileceğini savunuyor.
Kişiden kişiye farklı olarak ortaya çıkabilen bu belirtiler, hamilelik süreci boyunca haftadan haftaya değişmektedir. Gecikmiş adet döngüsü gebeliğin ilk belirtilerinden biri olsa da, hamileliğin erken döneminde meme hassasiyeti, kasık ağrısı ve dolgunluk, adet hissi gibi birçok farklı belirti fark edilebilir. Gecikmiş adet döngüsü ve meme hassaslaşması gibi belirtiler gebeliğin erken döneminde ortaya çıksa da bu kesinlikle hastanın gebe olduğuna dair bir gösterge değildir. Hamile olup olmadığınızı doğru bir şekilde belirlemek için bir hamilelik testi gereklidir. Mümkünse adet döneminizden en az 1 hafta sonra bu testi yapmanız daha faydalı olacaktır. Hamileliğin ilk belirtisi, kandaki beta hormonu hCG’nin (insan koryonik gonadotropini) seviyesinin artmasıdır. Bu hormon döllenmeden 7 gün sonra birikmeye başlar ve döllenmeden 14 gün sonra kan sayımlarında önemli bir artışa neden olur.